Saturday, April 30, 2011

“Simon, Johana fapa, nangin mi hmangaih em?” - Tetei Pachuau

Kan Lalpa Isua Krista khawvela a len lai khan mi chitin reng kawmin dodalna hrang hrang a tawk a. Mihring thar khawvela lo kal chu mak tih a hlawhin thu mak tak tak a sawi avang pawhin amah ring miah loa zuitu pawh a ngah hle a ni. Amah zui tak tak an awm a, ham\hatna leh thilmak (miracle) hmuh duh vang ngawta zui te pawh an awm bawk. Chung zuitu hrang hrang zingah chuan mahni \hahnemngaihna leh duhdana zuitu Petera’n Isua a zui dan hi tawi te in lo zir ila.    Petera hi Isua tisa taka ngaina em em tu a ni ti ila kan sawi sual lem lo ang. Bible a kan hmuh dan angin Lal Isua nen pawh zirtir zinga inbiaa inzilh tam ber an ni. Tunlai \awng takin Isua hi a ngaisang a, a Idol hliah hliah a ni. Isua kha a dah Pathian em em a, mahse mihring ina mahni aia dinhmun sang zawk (mi challang) te kan ngaihsan ang lek chauh hian a ngaisang a ni. Amah aia Isua kha dinhmun hniama a awm a phal ngai reng reng lo a, a tlawm a remti lo a, a hrethiam bawk lo a ni.
    Chhiahhlawh ang maia Isua’n midang rawng a bawlsak kha chu a hrethiam lo a. Zirtirte ke Isuan a sil a, midang ke a sil chu a khak hauhlo a, amaherawhchu ama ke a sil tur kha chu a ngaingam \hak lo, “Lalpa, nang meuhvin ka ke i sil ang maw?”(Joh 13:6). a ti a. Hei hian a entir chu hmasial takin Isua hi a ngaisang a, midang chan/ngaihdan chu engpawh nise ava hmuh puilo a ni.Isua laka tlaktlum tum ber kha Isuan, “I ke ka sil loh chuan engmah mi \awmpui thei lo vang” (Joh 13:8) a ti a, chumi  avang chuan a chan neih loh hlau khan a kut leh lu thlenga sil a duh leh ta si a nih kha. Petera rilru hi a sual reng reng lo,Isua hmangaih leh \an tu nih a tum lutuk naah   khua a hmu lo a, tlawmna a hrethiam lo a, midangin Isua zui ve lo mahse amah a ngheh phawt chuan a pawi ti lova, ama ngaihdan a ring nasa em em a ni.
    Lal Isuan a tuar tur thu  leh ni thum ni-a kaihthawha a awm tur thu a zirtirte a hrilh a (Mat 16:21-) . Petera thinlungah chuan a thawhlehna tur thu lam aiin a tuar tur thu hian a ngeng a chhun zawk ni ngei tur a ni, Isua chu a hruai hrang a, “Lalpa, ni lul lo ve; chung chu i chungah thleng tawp suh se,”(Mat 16:22) a ti ta a, Petera ang ema hmangaihtu hi zirtirte zingah khan an awm ve hauhlo, mahse Isuan   “Setan, kal bo daih rawh, ka tan tlukna i ni, Pathian duh dana ngaihtuah lovin, mihring duh danin i ngaihtuah a nih hi,”(Mat 16:23)  tiin a khak let daih. ‘Setan’ han intih chu a na hle ang, mahse Petera  chu diklo ah a inngai lo a, Isua a hmangaih  hliah hliah nia a inngaih kha Isuan a hrelo mai niin a ngai tlat ni tur a ni; kha a ngaihdan kha Isua thih dawn thlengin a sim chuang lo, Isua hriat hlan a nghakhlel zawk a ni.
    Isuan a hun tawp lama zanriah hnuhnung an kil naah chuan ‘An zui theihloha a kal bo zawk tur thu leh nakin lawka amah an la zui tur thu’ a hrilh nawn leh ta a. A thawhleh tur thu leh nakin lawka an la inzui tur thu sawi fo mahsela Petera bawk chuan tuna a kalbo zawk tur chu hrethiamloin ama ngaihdan a rawn vawrh leh ta, midang hnawlin “Lalpa, engvangin nge tunah pawh ka zui theih lo vang che? I tan chuan thih ka huam asin” (Joh 13:37) a ti leh a,Isuan a khak zui a, tlaktlum tum lutuk chu dinhmun chhe tak phatsantu dinhmun a chan tir phah ta a ni, “Ka tan thih i huam maw? Thu dik tak ka hrilh a che, nangin vawi thum mi phat hma loh chuan ar a khuang lo vang,” Isuan a ti a (Joh 13:38)
    Petera’n a ngaihdan hi \ha tawkah a la ngai fan ni tur a ni, a sim duh chuang reng reng lo. Isua’n a hmangaihna hi hre hrih lo nia ngaiin thih a huamzia chu lantir a la tum fan. A khandaih phawi inring rengin thih pawh huam mahse Gethsemani huanah Isua lungngai takin a awm a, \awngtaiin darkar khat pawh  a venpui thei lo. Isua mantu tur te an lo thleng, Isua tan thih pawh a huam zia lantirna hun remchang niin a hria ni ngei tur a ni,an hneh hauhloh tur sipai pawl khat (an tam zawk ang) leh Temple vengtute hmaah a khandaih a phawi a, Puithiam bawih beng a sat thla nawlh mai (sat thla te angreng). Isua tan a \an nat tawh tehlul nen Isuan a khak leh ta, khandaih ruaitu te khandaih a an thih tur thu hrilh chung leh a paia dah tura ti chungin Vantirhkoh singsarih leh sanghnih aia tam zawk  Pain a rawn tirh theih thu a hrilh a.(Mat 26:52,53 ). Isua sawi ang takin thih pawh hreh lo khan mualpho takin vawi thum lai a phatsan zui ta nghe nghe a ni.
Isuan a ngaihdan zawng zawng phet thlaa a pawm tak si lohah chuan tlinglo inti in a hna ngai thawk turin a kalbo ta a. A hnenah Isua rawn inlar lehin,  “Simon, Johana fapa, hengte ai hian nangin mi hmangaih zawk em?” tiin a zawt let ta a, Petera chuan a hmangaih thu a sawi ngam tawh hauh lo, hmangaihtu ni a  a inngaih laia mualpho taka vawi thum lai a phat avangin “Aw, Lalpa, ka ngaina che tih i hria e,” a ti ngam \awk. Petera’n a hmangaihnaah midang ngaihtuah lova mahni hma a sial \hin avangin Isuan, “Ka beramte chawm rawh” a ti a. A vawi thum naah “Simon, Johana fapa, nangin mi ngaina em?” a tih takah chuan Petera  chuan mahni hmasial takin a ngaina mai a ni tih inhriain a lungngai a. Isuan, “Thu dik tak ka hrilh a che, i naupan laiin incheiin i kawng i hreng a, i duhna apiangah i leng thin a, i lo upat hnuah erawh chuan i kutte i phar ang a, mi dangin i kawng an hrensak ang chia, i duh lohna lamah an hruai ang che,” a ti a.
    Zirtir dang te aia Isua \an fal tum em em Petera chuan phatsantu tenawm nihna dinhmun a luah phah zawk ta a ni.
    Petera nun hlui ang hian Rawngbawltu, midang aia Pathian bel hnai zawk leh hmangaih bika inngai, Isua \an em em chung si a midangin an hmangaih ve loh pawi ti chuang hauhlo, ‘Midangin ringlo che mahse keiin ka rin che chuan a tawk’ tih rilru pu taka midang Pathian ngaihsak ngailo te kawm leh sawm ve tura vei na nei hauhlo, Isua ngainaa a rawngbawl ni a la inhre tlat bawk si hi kan awm ve ang em? ‘Mahni \hat phawt chuan a tawk, midang sualna chu ka ngaihtuah phak leh thunun phak a ni hleinem’  tih ngaihdan nghet taka vuan hi engzat tak awm ang maw?

No comments:

Post a Comment