Kraws kawng zawh tura khawvel kalsan a harsat hian, nu leh pa te, leh nau te nena inthurual theih loh hun a ni. Nakinah chuan a nu chu a na ta a, a thi ta nghe nghe a. A thih dawn tepah a rilru a lamlet hman a. “Ka lo tidik lo a ni. Ka fanu hian a tidik zawk a ni,” tiin a sawi, an ti. Nula chu a nu dam loh vanga la awm pawh a ni lo va, a la inbuatsaih rih vang a ni a. A zirnate a zawh hnu chuan daltu awm lovin a kal ta a. A nu ruang chu a kalsan ta a ni. Nula hian a nu a tuithlar duh a ni lo va, Isua a hmangaih zawk a ni. “Tupawh ka hnena lo kal chuan a pa te, a nu te, a nupui te, a fa te, a unau te, a farnu te, ama nun nen lam a huat loh chuan ka zirtir a ni thei lo vang,” Lal Isuan a ti.
Kan Lalpa ruala misual pahnih an khenbeh (Lk. 23:32,33) vete kha engati nge a vei lam ve veah emaw, a ding lam ve veah emaw an khenbeh loh? Engati nge Isua kha a laiah an khenbeh? A khengbettute khan chhan mumal neia ti an ni kher lo vang. Mahse annin an thiltih awmzia an hre lo na a, Pathian remruat ni ngeiin a lang. Kraws chuan mihring a then darh a ni. Misual, sualna thuhmun, hremna leh thihna thuhmun tuar an ni a. Mahse mihring then darhtu a lo kartla ta a. Inkawp tlat thinte karah chhandamtu a lo awm a. Vawiinah hian pakhat zawk chu vanah malsawmna tinreng dawngin a awm a. A thianpa erawh chu na tinreng tuarin hremhmunah a awm. An tawp dan a thuhmun ta lo. Chatuanin an inhmu leh tawh lo vang, pakhat ropuinaah a lut a, pakhatin anchhia a dawng ta. Lal Isua pawmtu leh hnartute chu thian an inthen ang a, laina an inthen ang. Kraws kawng chu inthenna kawng a ni.
Nula piangthar dang ve thung chuan India rama kal turin kohna a hmu a. A nu chu piangthar lo a ni a. Ani chuan a fanu chu hmun danga kal lovin amah enkawl turin a duh a. Nula thiante pawh chuan a nu enkawl chu tha an tihsak a. “Chhungkuaah kan tan phawt tur a ni,” an ti a. A nu chu Lal Isua hnena hruai tum hmasa turin an hrilh a ni. Mahse a kohna hmuh chu hnar chi niin a hre si lo. A nu te, a laina dang leh a thian ngaih em emte chu thihsan a thlang ta. Mi nunrawng nih a hlawh dawn. Enkawl ngai ngawih ngawih mahni hringtu nu kalsan chu a nun chhiatthlak a ni. Mahse Lal Isua zuiin India ram a pan ta a. A Lalpa ruala ‘bawhchhetute zinga chhiar tel’ nih chu a thlang ta. A tan khawvel chu khenbehin a awm ta a, ani pawh khawvel tan khenbehin a awm ta a nih chu. Nu leh fanu inkarah chuan kraws chu a ding a. Kraws leh lam pangah a nu chu ‘bawhchhiatna leh thihna’ hmunah chuan a kalsan ta. Kraws chuan nufa a ti then a. A nu mit hmuhah Krista chu khenbeha lantirin a awm ta a ni. “Kei lei ata khai kana ka awm chuan mi zawng zawng ka lamah ka hip ang,” Lal Isuan a ti.
A fanu chu a ngaihtuah apiangin Krista leh a kraws chu hmuh tel loh rual a ni ta lo va. Isua lama hip a nih dan chu a hrehawm chi a ni. Nula pawh khan a nu chu a theihnghilh thei lo. Nimahsela a nu chu thihsan zeta Krista tana nun a thlang ta a ni. Kum tam fe hnuah chuan chawlin a hawng a. A nu pawh Krista hnenah a hruai ve ta nghe nghe a. A chawlh chhungin a nu chu thlamuang takin, nunna thar neiin a thi ta a ni. Lal Isua pawhin Pa hnena min hruai theih nan kraws thihna a tuar a, kan hmangaih berte Lalpa hnena kan hruai theih nan pawh tuar a ngai ve a ni.
Nula leh tlangval thenkhat, an nu leh paten Isua Nula leh tlangval thenkhat, an nu leh paten Isua hnena hruai an tuma an theih loh, bei tidawng tak tak pawh an tam. Nu pakhat pawhin a fapa chu misual kut a tuar loh nan te, buai leh chhiatna laka a him theih nan te a tawngtaisak thin a. Hun a kal zel a, a sual zui zel bawk a. A tawpah chuan a nu a thangharh ta. A dilsak dan pawh a dik lo tih a hre ta a. A fapa hnenah chuan, “I damna leh himna tur ka dil tawh lo vang. Krista ta i nihna tur chauh ka dil ang a. Chu chu i dam phah emaw i thih phah emaw ka ngaihtuah lo,” a ti a. Lal Isuan chu tlangval a neihna tur chu a dil ta ngat ngat a. A dil angin Krista chuan a man ta ngei a. Chu tlangval chu Afrika ramah missionary a lo ni ta hial a ni. Hei hi kraws thlarau chu a ni. Lal Isua kan zui avangin chhungkua chu lo rethei ila, khawvela nihlawhnate hi ch^n ila, tih hi kraws kawng zawh dan a ni.
Kraws thu hi engtin nge kan ngaihthlak thin le? Kan chhungkaw tan Pathian malsawmna kan duh. Kan fate pawh piangthar ngei se kan ti. Amaherawhchu eng ang chiahin nge awm se kan duh? Kraws kawng hi zawh ve se kan duh takzet em? Lal Isuan a lo kal chhan a sawi hi i ngaihthla teh ang: “Khawvela rem lentir tura lo kal emaw mi ti e lo? Hnai lo ve, ka hrilh a che u, do lentir tura lo kal ka ni; tun hnuah chuan chhung khatah mi panga an indo ang, pathumin pahnih, pahnihin pathum...” (Lk. 12:51ff).
Kan fate hi piangthar sela, Lal Isua zuiin kraws kawng zawh ve tak tak se kan ti em? Mahni in lum kalsana an zar kan zo phak lohva awm tura kan phal pawh a ngai maithei. Kraws chuan mihring inlainatna leh inngainatnate hi khandaiha sah angin a sat chhum a, lei dana inthlahlel em emte pawh pakhatin kraws a vuan a, pakhatin a kalsan a. Duhzawng a thuhmun ta lo. Laina an inthen a, thian tha te, pa leh fa te, nu leh fate pawh an inthen a tul thin a ni.
Kraws kawngah chuan hling chhun thi ser ser chauh kan tuar dawn lo. Thisen a luang a, chhah takin a luang a ni. Thisen chhuak tam chu thihna a ni. Helaiah tak hian kan fate rawngbawl tura kan phalna chu a kehsawm duh. Tisaa fate kan duatna hian kraws hmelmaah te min siam thin. Kan chhungkaw nawmsakna tur chin zela fate kan pek hian Krista zuia pen chhuak tur kan dal thei a ni. Kraws thiltihtheihnain kan fate a han zar ta a, an han inpek tak tak dawn chuan “Kraws ata kha lo chhuk rawh, in tidam la keini pawh min tidam rawh” tiin nu leh pa an ti chhe duh hle a ni. Lal Isua tih dan zuiin, “Setan, ka hnungah kal rawh, ka tan tlukna i ni e; Pathian thilte ngaihtuah lovin mihring thilte i ngaihtuah zawk a nih hi,” tia chhanna dawng ta hlawm ila khandaiha sah angin n^ kan ti mai ang.
John Knox-a fanu, Jane-i chu John Welsh-a nen an innei a. A pasal chu protestant thurin a phatsan loh chuan a lu tan tura rorelsak a ni. Tan in hotute chuan Jane-i chu an bia a, “I pasal hian a thurin hi phatsan sela chhuah theih a ni chauh ang,” an ti a. Jane-i chuan a pasalin Isua a phatsana a hnena a nun reng theih chu a thlang lo. Krista avangin thi sela, Krista hnenah chuan nung sela a duh zawk a, “Pute u, a lu chu ka lo chang ang e,” a ti ta a ni. Kraws aia rapthlak zawk a awm lo. Kraws aia helna nasa zawk a awm hek lo. Kraws chu kan nuna kan thihna tur a ni lo va, kan thiha kan nunna tur a ni.
“Kraws-ah chuan,
Kraws-ah chuan,
Ka ropui awm rawh se;
Ka thlarau lui piah lama
Lawm taka chawlh thlengin.”
( www.synod.org)
No comments:
Post a Comment