Saturday, March 19, 2011

THIHNA CHU PEN KHATA HLAAH  CHAUH- Lalnghakmawia Khiangte, Mika Group 
Thih thlengin rinawmin lo awm rawh, tichuan nunna lallukhum ka pe ang che.
Thupuan 2 : 10
 Thi tura hruai te chu chhanchhuak la, thah mai turte chu chhanchhuak thuai rawh.
Thufingte 24 : 11
Ni ropuiah chuan kan thawhlawm te, hmangaihna tawngkam chhuak te, tanpui ngai te kan a\anpui leh hna hahthlak deuh Pathian tana kan thawh \hin te avanga kan lawm turzia te  ngaihtuah hian khawvel kohna hi engvangin nge kan chhan \hin a Pathian kan rinawm lohsan \hin le? He thu tawi te hi rinawm tura insawmna a nih rualin thi tura inpeih Paula kan entawn em?  tih inzawhna a ni.
University-a kan Asst. Professor pakhat, Pathian awm ringlo ho (atheists) zinga mi tihngam chiah loh, mahse a awm ring ve viai viai hian keimahni leh keimahni Pathian kan insiam chawp mai a ni a ti a (25/2/10, 1 : 49 pm, NEHU) Kan khawvel thiamna hi a sang ta lutuk a, mihring theihna leh thiamna ah hian kan inghat nasa ta hle mai. Mahse, mihring thiamna sang tak hian thlarau mamawhna a phuhruk thei si lo. Kristian sakhua te chu British-ho min siamsak mai mai alawm, Hindu leh Muslim te pawhin Vanram an kai ve tho ka ring tih te, inkhawm te chu a tul hleinem, kan inkar a fel phawt chuan tih te, inkhawm chak loh chang leh chak vak lo changa inkhawm thinte hi Lal Isua hmangaihnain an ngengpui a chhun a ni a, meipui atanga meisi pakhat lakchhuah chu reilote-a thi mai \hin a ni tih haider lui ho awmdan te, heng thil hrang hrang avang te leh thlemna hrang hrang avangte in kan rinawm lo \helh \hin.
Thalaite zingah he thil hi a lar ta hle, chu chu ‘Koreanism’ a ni. Tin, hemi rual a lar em em chu naupang te a thihna, beidawnna leh tunlaina te hi a ni.  Thihna te hi a takzia kan hmuhhmaih thin. Tun kum chhunga T.V-a zualko rawn lang ringawt ah pawh hian kum 40 pel lo a thi an va tam em! Mi thenkhat evangelical Christianity sawihnawmtu te n Evangelist ho chu thihna hmangin mi an sawi \haih \hin an ti. Mahse, thihna hi a tak a, kan chunga lo thleng tur a ni tih hi pawm mai a har. (This is a fact and not an illusory, and we cannot deny this fact).
He khawvelah hian thlamuang lovin tumah an hlim ngai lo. Shillonga  Umshyrpi college hnung lawkah hian kawt zawl zau pui mai nei pa pakhat ram nuam tak nei hi a awm a. Primary dept-a kan awm laiin kan naupang pakhat a dam lo a, chumi chu Chawlhni chawhma inkhawm banah zirtirtuten kan kan a. Kan \awng\ai zo chu John-a(damlo) pa nen chuan kan titi a, an piah lawka in ropui nei chu a chanchin te kan sawi a. Chu a thenawmpa chuan zantin mai a mutthilh theih loh thin thu John-a pa chu a hrilh \hin. A rosum it ho misual te a hlauh avangin.Kan khawvel hi a changkang lutuk a, Lal Isua Krista tel lo a inchhekarbawm te chuan thih thlamuanna chu sawi loh, an dam lai pawhin thlamuanna hi an lo lei tel thei awzawng lo mai. 
Thufingin “A bul \an \hat chu a chanve zo tluk a ni” tih kan hre  tawh awm e. A dik thui khawp mai. Lal Isua Krista kan zuina kawngah hian a bul \an \hat a a tawp zawh that pawh a tha. Mahse, vanduaithlakin tan tha, zo \ha lo an awm. Bible hian lal pahnih a bul \an \ha a zo \ha lo leh a bul \an chhia a zo \ha chanchin min hrilh a. Chumi te chu Lal Uzia(II Chro 26)  leh Lal Manasea(II Chro 33) te an ni . Kum 16 mi niin Uzia a lal \an a, Pathianin a chawimawi a, mahse a chapona avangin Pathian a hawisan.  A sual avangin Pathianin a hrem a, a phar. A thihni thlengin a phar. 
Manasea chuan Pathian a tithinrim a, Pathianin Babulonah salah a hruai ta daih mai a ni. Mangang taka a awm lai chuan Lalpa a Pathian chu a au va, A \awng\aina Pathianin a chhang a, Jerusalemah Lalah a dah leh ta a ni. Manasea te ang em a bul \an \ha lo te pawh Pathian pawhin a lo la ngaidam duh fo \hin. Uzia’n a \an \ha a, a tawp chhia. Manasean a \an chhia a, a tawp \ha. Tawp \hat a ropui zawk. Pathian khawngaihna zarah \an \ha a tawp \hat a awm theih bawk.
Tirhkoh Paula tan chuan  thih pawh hlawkna a ni (Phil 1 : 21).  Intihsiakna \ha a bei zo a, intlansiakna kawng a hlen a, rinna chu a vawng reng  a, felna lallukhum chu a tan dahin a awm tawh. (II Tim 4 : 6 - 8). Tirhkoh Paula tan chuan thih kha a hlauhawm reng reng loh. A tan chuan Isua ang chhunga hlim taka a chawlhna hun tur a ni, rinawm taka a thawhrim rah a hmuhna tur hun a ni. Chu chu kan thih dawnah kan sawi ve thei ang em le?  Paula chuan intihsiakna tha a bei a, a hlen ta. Thup 2:10 ‘Thih thlengin rinawmin lo awm rawh, tichuan nunna lallukhum ka pe ang che’ tih kha Paulan a hlen ta. Khawvelah hian rinawm taka Lal Isua kan zui chuan kan mamawh zawng zawng min pek a tiam a, thlarau lam malsawmna leh vanrama kan kal dawn bakah kan tan chawimawina lallukhum Pathianin a dah a ni.
Dam leh thih inkarah pawh retheihna a tam si, nun a va hahthlak thin em. Mi diklo te an sang tual tual a, thik an va awlin eiru te an va nuamsa em! Mahse, Lal Isua tel lova nun thlangtute chuLal Isua tel lovin an thi a, Lal Isua tel lohna kuangah an zalh a, Lal Isua tel lohna thlanah an phum a.. Lal Isua tel lohna chatuan hmunah an liam vawn vawn thin. He Lal Isua telloa thihna ngei hi alawm thihna avanga zawhna tam tak zawt a, pitar leh putar thi te chu mak ti lo a, naupang zawk te an thi phuk phuk mai mak ti em em tu D. L .Moody-a chuan ‘HOW  DARK!  HOW  DARK!’ a lo tih ngei chu.
English poets W.B Yeats-a poem ‘An Irish Airman Foresees his Death’ chuan thihna luiral kam mawi taka kan dina thihna chu pen khat chauha hla a nih tawh chuan khawvela ropuina leh lalna zawnga kan indo thin te hi a lo va ho em a ti.  A ni, kei ni ngei pawh hi thihna luiral ah thihna chu pen khat leka hla a kan hnaih hunah chuan ‘Guiness World Records te hi a lo va ho dawn em, corruption tuihang kan lo hawp thin te hi a lo va ho em, Lal Isua kan tawk dawn nge dawn lo tih chu a pawimawh ber a ni awm si a. Paula chu thi dawn se a zam lo, chhandamtu a tawk dawn a, mahse a \ul anih phawt chuan rinawm taka Krista rawngbawl leh a duhzawng tih chu a ning chuang lo.
Jordan lui kamah ka ding a,
Nghakhlel takin ka thlir;
Kanan ram nuam lam chu ka thlir, 
Ka chatuan hmun tur chu.
   Evangelical khawvel-a thuhril lamah chuan 1945 khan USA-ah mi pathum ‘Rookie of the year’ tih awma mawi thiau mai an lo chhuak a. chungte chu Billy Graham-a kum 27 mi, a pahnihna chu a rualpui kum 27 mi bawk Chuck Templeton-a, a pathumna chu kum 25 mi, hmel\ha, thusawi thiam Bran Clifford-a a ni a. Vawiiniah hian khawvelin Bran Clifford leh Chuck Templeton a hre miah lo, a ngaihzawng pahnih Emily leh Pauline ten an hnawl avanga ‘Lalpa, I thu hi thuhril hmanga puang tura min duh chuan ka inpe e’ titu chuan rinawm takin a bei a, Lalber thupek chu a zawm lo ngam lova, liberal theologian Chuck Templeton-an nasa taka a beih lai pawhin Billy Graham chuanlawmman pek tur chu a thlir fo thin a, tunge a nih i hria e. 
English evangelist  Roy Hession chuan ‘Chanchin\ha hi meidilah pawh ka hril ang, a sa hi ka tuar thei anih phawt chuan’, (I will preach the gospel in hell if I could stand the heat). Thi tura hruai mek leh chhanchhuah ngai kan branch ah hian an va tam em!! Dec ni 23, 2010 krismas hla kan zir a kan ban dawn a Tv. Aramliana tawngtaina kha ka rilru ah a la cham reng, he \awng\aina hian rinawm turin nang leh kei min sawm e. Hla zirna hun \ha tak kan neih avanga lawmthu a sawi zawhin kan haw kawng theuhah min veng turin a dil a, chumi hnuah chuan he thu hi a chham chhuak a… “ Lalpa, khawvel ropuina zawng zawng kalsana nangmah zui zel thei turin I thlarauvin min tanpui leh theuh ang che…” Thihna chu pen khat chauha hlaa kan hmachhawn laiin thih thlamuanna kan nei thei angem le?. Kan lo \an \ha lo a ni thei e, mahse kan tawp \ha thei. Thih thlengin rinawmin lo awm rawh, tichuan nunna lallukhum ka pe ang che Biblein a ti.

No comments:

Post a Comment